Endometrium kanser gelişmiş ülkelerde en sık görülen kadın üreme organı kanseridir. Rahmin içinde ki endometrium tabakasından kaynaklanır. Üreme çağının sonlarında ve menapoz yıllarında görülür. Ortalama görülme yaşı 63’dür, hastaların çoğu 50 ile 59 yaşları arasındadır.
Hastalar hangi bulgular ile başvurur?
Sıklıkla menapozdaki hastalarda beklenmeyen vajinal kanama, menapoza girmemiş kadınlarda ise fazla miktarda, düzensiz vajinal kanamalar ile bulgu verir. Bu nedenle menapozdaki her kanamada rahim içerisinden örnekleme yani biyopsi yapılmalıdır. Menapoz sonrasındaki kanamlarda kanser oranı%15 kadardır. Menapoz öncesi bayanlarda ise hasta yaşı 45’den fazla ise düzensiz, miktar olarak fazla kanamalarda rahim içinden biyopsi alınmalıdır. Kırkbeş yaşıdan küçük bayanlarda ise obezite, hipertansiyon, kısırlık öyküsü, çocuk doğurmamış olmak, polikistik over hastalığı gibi ek durumlar varsa parça alınmalıdır.
Endometrium kanserinin genel seyri nasıldır?
Endometrium kanseri diğer kadın doğum kanserleri ile kıyaslandığında daha erken evrede tanı alır. Hastalar, yoğun veya menapozda beklenmeyen kanama nedeni ile doktora daha erken başvururlar. Bu nedenle hastalığın seyri diğer kanserler ile kıyaslandığında daha iyidir. Evre 1 hastaların %90 kadarında şifa sağlanır. Endometrium kanserinin %10-20 kadarı ise farklı bir hücresel yapıya sahiptir. Daha ileri yaşta görülme eğilimindedir. Erken metastaz yapar ve daha kısa ömür beklentisi vardır.
Endometrium kanseri kimlerde daha sık görülür?
Endometrium kanseri beyaz ırkta siyah ırka göre daha fazla görülür. Hiç doğum yapmamış, obez, hipertansif kadınlarda daha sıktır. Polikistik over hastalarında, seyrek adet gören bayanlarda(oligoanovulasyon), kısırlık öyküsü olanlarda, meme kanser nedeniyle tamoksifen ilacı kullanımında, östrojen içeren progesteron içermeyen hormon ilaçlarının kullanımında, erken yaşta adet görmeye başlayan ve geç menapoza giren kadınlarda görülme oranı daha fazladır. Ailesel barsak kanseri hastalarında görülen Lynch sendromu hastalarında endometrium kanser görülme sıklığı artmıştır.
Tedavisi seçenekleri nelerdir?
Endometrium kanserinin ana tedavisi ameliyattır. Endometrium kanseri hastalarının %5’i 40 yaş altındadır ve çocuk isteği mevcuttur. Bu hastalarda çok erken evre olduğu anlaşılabilirse 6 aylık ilaç tedavisi sonrası tüp bebek yapılması önerilir. Doğum sonrası yine ameliyat yapılır. Hastaların %98’lik kısmında ise çok ileri evre olmadıkça operasyon yapılmalıdır. Operasyon ilk aşamada rahim ve yumurtalıkların alınmasını kapsamalıdır. Lenf düğümlerinin alınmasına operasyon sırasında yapılan frozen(hızlı) patoloji işlemi ile karar verilebilir. Son on yıldır tüm dünyada sıklıkla uygulanan diğer yöntem ise bekçi(sentinel) lenf nodu değerlendirmesidir. Bu yöntemde rahime çeşitli boyalar enjekte edilir. Bu boyalar ile lenf akımının olduğu ilk lenf nodu bulunur ve çıkarılır. Tümör hücrelerinin bu yolu izleyeceği bilinmektedir. Boyanan lenf düğümünün durumuna göre operasyon sonrasında ek olarak radyoterapi tedavisi değerlendirilir. Sentinel lenf nodu uygulaması ile operasyon süresi kısalır. Bacaklarda şişme, kanama gibi komplikasyonların oranı azaltılır.
Ameliyat sonrası tedavi seçenekleri nelerdir?
Operasyon sonrasında gerek görülürse radyoterapi ve/veya kemoterapi uygulanabilir. Ek tedavilerin seçimi operasyonda çıkarılan parçaların patolojik incelenmesi ile elde edilen parametreler ile yapılmaktadır. Hastaların bir kısmında ise hiçbir ek tedavi uygulanmaz.
